Brama czasu

Wystarczy skręcić w prawo z głównej ulicy, przejść kilkanaście kroków i już ogarnia nas cisza. Jedna, druga, trzecia latarnia, uśpione domy, kilka pozarastanych smutnych ogrodów i wreszcie ukryty w cieniu wielkiego drzewa uspokajający chłód wytartej mosiężnej gałki. Skrzypnięcie furtki. Od zawsze takie samo... 

***

1934

Mój dziadek obejmuje po swoim ojcu część jego posiadłości i rozpoczyna na niej budowę domu. Jak okiem sięgnąć rozciągają się jeszcze wtedy wokół naszego placu ciche, falujące w słońcu  łąki poprzedzielane tylko rachitycznymi drewnianymi płotkami.  Pomiędzy nimi na zabłoconej, pełnej dziur i kamieni uliczce krzątają się już jednak ludzie, rozładowują z furmanek cegłę, mieszają zaprawę, przenoszą deski i narzędzia. Czasem przystają na chwilę, by porozmawiać z kimś tuż obok. Znają się doskonale, albowiem choć dziwna to może rzecz, wszyscy prawie noszą to samo nazwisko. Każdemu z nich mój pradziadek podarował po kilkaset  metrów ziemi, by mogli z równymi szansami rozpocząć dorosłe życie.

 

1945

Naprzeciwko naszej bramy stoi rząd wojskowych ciężarówek. Radzieccy żołnierze przychodzą do babci na śniadania, obiady i kolacje, mimo że w domu się nie przelewa. W kuchni przy piecu razem z nimi je zupę trójka dzieci. Ich ojciec a mój dziadek zginął dwa lata temu. Teraz na siebie i na nie babcia musi zarobić piorąc, prasując, sprzątając lub gotując u obcych. Obowiązki domowe spadają więc na młodszą z córek, mającą wówczas ledwie kilkanaście lat. Starszą zabrała na wychowanie do Wiednia jeszcze podczas okupacji nasza ciocia – tamtejsza zakonnica.

 

1958

Ogród tonie w kwiatach, owocowych drzewach i śmiechu. Ulicą schodzą się z różnych stron kuzynki i kuzyni. Przyszli spotkać się z moim tatą i jego bratem, którzy przez przypadek dostali akurat przepustki z wojska w tym samym czasie. Niby dorośli, a tu przecież znów stają się dziećmi  wygłupiając się, pozując do dziwnych zdjęć, śpiewając i licytując na wojskowe przygody…

 

1966

Ciche popołudnie. Babcia wyjęła właśnie ze skrzynki na bramie czyjąś wakacyjną widokówkę. Jedna z córek wpadnie za chwilę po pracy na ploteczki przy kawie, druga już zapowiedziała się z mężem na niedzielę. Po placu uganiają się wnuczęta, a zza płotu ciotka macha ręką wskazując na naszego psa,  który, niecnota, znów znalazł sobie jakąś dziurę w płocie i uciekł na jej podwórko.

 

1972

Tylu samochodów jeszcze chyba tutaj nie widziano. To orszak weselny mojego kuzyna, najstarszego z wnuków. Zanim się młodzi jakoś nie urządzą zamieszkają u babci, w pokoju z kuchnią, które dobudował dla nich mój tata. Wszystko pachnie tu jeszcze świeżością, ale cóż się dziwić, skoro pogodzenie wszystkich zezwoleń i samej pracy z terminem ślubu wymagało wręcz cyrkowej sprawności… Na szczęście się udało i biednie może, a już na swoim za kilka miesięcy przyjdzie tu na świat pierwsze z prawnucząt.

 

1982
Setne już dziś trzaśnięcie furtki. Idziemy na karuzelę! A może jeszcze na odpust? Albo i tam i tam? Komary tną niemiłosiernie, ale przecież gdy kolejna ciotka lub wujek darują najmłodszemu pokoleniu po kilka złotych grzechem byłoby nie wydać ich już, teraz, natychmiast! Piankowe myszy, kartofelki, lizak, enty gumowy dinozaur i oczywiście karuzela, clou tego dnia! Dla najmłodszych tradycyjna, z konikami i samochodzikami, a dla tych poważniejszych (???) łańcuchowa. A najlepsze wrażenia daje złapanie się za ręce przy starcie i puszczenie już „w locie” bez zważania na wściekłe pokrzykiwania właściciela z dołu.

Wieczorem brudni i wymęczeni wracamy na nasz plac. Płonie tu już ognisko, leje się wszelaki alkohol, grzmią śpiewy, a zapach kiełbasek powoduje prawie ślinotok. 

 

-Bo to jest twoja ciocia, wiesz? Ta z Tychów!

-Ahaaa…

-A mnie poznajesz? No poznajesz?

-Nie.

-No przecież mamy garbatą warszawę na Podlesiu! Byłeś u nas w maju! Tak ci się podobała!

-Aaaa…

 

1986

Chłodny poranek. Inny od wszystkich jakie pamiętam. Była jakaś awaria. Atomowa! Powietrze jest dziwne, a może mi się tylko tak wydaje? O dziewiątej pod bramą z piskiem hamuje sanitarka a  niej wyskakuje jeden z wujków w białym kitlu i z  pudełeczkiem pełnym fiolek czerwonobrunatnego płynu.

-Wypij to, daj wszystkim po jednej i zanieś do mnie do domu! – szybko nakazuje.

Bardziej przestraszony niż przekonany wychylam fiolkę tuż przy nim i krzywię się czując gorzki smak.

-No, dalej, leć z tym!

 

W poniedziałek okazuję się jedną z dwóch tylko osób na naszym osiedlu, które mogły powiedzieć, że płyn Lugola przyjęły już wcześniej. I przy całej dramatyczności sytuacji szpan to był wówczas niesamowity!

 

1993

Niedzielne oglądanie filmów przerwał nam ostry dzwonek do drzwi i wejście zapłakanej kuzynki. Dowiadujemy się właśnie, że dziś zmarła babcia. Nigdy na nic nie chorująca i mimo 92 lat na karku bezproblemowo radząca sobie ze wszystkim samodzielnie.

I znów ta ulica i ta brama. I ja w czarnej kurtce. I czarna nyska. Wchodzę na plac i do domu razem z pracownikami zakładu pogrzebowego i prawie tak samo jak oni ubrany. Któraś z ciotek nawet mnie nie poznaje mówiąc coś o różańcu zmarłej, którego za wszelką cenę mam pilnować... Wszyscy jesteśmy jak zamroczeni.

 

Kilka dni później nasza rodzina spotyka się TAK już po raz ostatni. Znów pełno jest nieznanych twarzy, dalekich krewnych, sąsiadów, dawnych i obecnych znajomych. Bo nasza babcia była osią nie tylko rodziny, ale i jakiegoś czasu, który odszedł jak się okazało razem  z nią…

 

Nieprzespana noc . Płacze, wspomnienia i rozmowy zakrapiane do upadku w każdym pokoju. Plany, kłótnie, zagubienie. I taki obrazek gdy z kuzynkami i kuzynami w podobnym co ja wieku obiecujemy sobie trzymając się za ręce, że nigdy, przenigdy nie będziemy tak skłóceni i tak małostkowi jak czasem bywają nasi rodzice…

 

1993

Piątkowe popołudnie. Pod niebieską, przerdzewiałą już tu i ówdzie bramę podjeżdża wyładowany moim majątkiem żuk. Nie ma tego wiele, ale jest i tu już zostanie. Po raz pierwszy jestem w tym domu już nie jako weekendowy czy wakacyjny gość, ale jako pełnoprawny mieszkaniec. Mimo nieprzychylnych komentarzy bliższej i dalszej rodziny na temat mojej decyzji, mimo braku zielonego pojęcia jak i za co wszystkiemu podołać. Jestem.

 

2005

Rozmawiałem z ojcem jeszcze kilka godzin temu. Teraz stojąc przed domem zanurzam dłoń w śniegu i rozcieram go sobie wolno na twarzy. Nie pomaga. Z setek słów kłębiących się w głowie przez kilkanaście minut marszu ze szpitala zostają przy spotkaniu z mamą tylko dwa.

-I koniec.
-Został?

Zostaje tylko jedno.

-Umarł...

2015
Wystarczy skręcić w prawo z głównej ulicy, przejść kilkanaście kroków i już ogarnia nas cisza. Jedna, druga, trzecia latarnia, uśpione domy, kilka pozarastanych smutnych ogrodów i wreszcie ukryty w cieniu wielkiego drzewa uspokajający chłód wytartej mosiężnej gałki. Skrzypnięcie furtki. Od zawsze takie samo...

-To nie jest "pan", to jest twój wujek, wiesz?

Panta rhei.

Remont dworca w Wiśle Głębcach

Odwiedzając przy okazji kolejnej już beskidzkiej wędrówki stację w Głębcach ze zdziwieniem spostrzegłem w ubiegłą sobotę, że trwa tam generalny remont. Odnowiono elewację, wymieniono okna i drzwi, kontynuuje się prace wewnątrz... Coś się dobrego dzieje. Dobrego, albowiem wielokrotnie już słyszałem w ostatnich latach, że odcinek trasy z Wisły Uzdrowiska do Głębiec ma być zamknięty, raz to ze względu na stan wiaduktów, raz znowuż wobec zbyt małej liczby pasażerów. Informacje takie napotykałem m.in. na portalu "Koleje Śląska Cieszyńskiego" jednakże bez szerszego ich wyjaśniania. Cóż... Jak to mówi stare przysłowie, "Gdzie diabeł nie może, tam Portiera pośle..."

A może jakoś podobnie, nie pamiętam. Ważne, że działa!

 

Kwestia pierwsza.
 

Czy ze względu na stan wiaduktów w pobliżu stacji Wisła Obłaziec i Uzdrowisko* na linii kolejowej 191 oraz/i braku funduszy na ich remont rozważane jest zamknięcie tego odcinka?
 

Odpowiada pan dyrektor Maciej Serwas** z Zakładu Linii Kolejowych w Sosnowcu

 

"W nawiązaniu do pisma nr IZORA-052/24/15 z dnia 17.06.2015 PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zakład Linii Kolejowych w Sosnowcu informuje, że na dzień dzisiejszy nie przewiduje zamknięcia linii kolejowej 191 Goleszów - Wisła Głębce na odcinku Wisła Obłaziec - Wisła Uzdrowisko"

 

Kwestia druga.

Jakie będą losy dworca w Głębcach po zakończeniu obecnie trwającego remontu? Czy zostanie on przywrócony do normalnego użytkowania oraz czy zdemontowane wyposażenie mające wartość kolekcjonerską i sentymentalną dla wielbicieli zarówno kolei jak i miasta Wisły jest lub będzie im przekazane? Chodzi tu przede wszystkim o stary neon, tabliczki informacyjne i piktogramy.

Odpowiedź pani Karoliny Biedroń - naczelnika wydziału ds. skarg i wniosków Biura Zarządu i Kontroli PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

"Szanowny Panie,
 
Biuro Zarządu i Kontroli PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. uprzejmie informuje, że zgodnie z informacjami uzyskanymi od administratora (PKP S.A.), dworzec w Wiśle Głębce należy traktować jako dworzec nieczynny. Dworzec w najbliższym czasie ma zostać przekazany na rzecz miasta Wisła.
 
Napis neonowy  „Wisła Głębce” w trakcie demontażu ( przed tynkowaniem budynku ) był tak dalece skorodowany, że nie udało się odzyskać żadnej litery i jego resztki zostały oddane na złom.
Ławki ( które były na peronach ) są złożone w poczekalni. Pozostałe tabliczki, które mogły by ewentualnie zainteresować potencjalnych kolekcjonerów, zaginęły w trakcie remontu."

 ===

 

Dworzec w Głębcach przed remontem... (fot. A. B.)

 

 

 

...i po zakończeniu prac na zewnątrz. (fot. Portier)

 

KOMENTARZ PORTIERA

 

Najważniejszą i najbardziej optymistyczną wiadomością jest tu oczywiście sam remont budynku oraz potwierdzony na dziś brak planów likwidacyjnych i w związku z tym nadzieja, że wspomnienie wielkiego wyzwania architektonicznego i logistycznego jakim była budowa tej trasy (obchodzącej wczoraj 82 urodziny!), dowód kunsztu przedwojennych polskich inżynierów i robotników a zarazem dramatyczny w swej wymowie ślad niespełnionych planów przedłużenia linii do Zwardonia pozostaną takimi jakie są jako wyjątkowa lekcja historii naszego kraju.

 

Wierzę, że miasto Wisła zagospodaruje dworzec w godny sposób, którego nikt, ani okoliczni mieszkańcy, ani podróżni nie będzie musiał się wstydzić i nawet jeśli nowe funkcje dalekie będą od tych, do których budynek przeznaczono, znajdzie jednak kącik dla takich jak ja pasjonatów turystyki, kolejnictwa i... XX wieku.

 

Przykro mi jednak, że wielbicielom kolei z serwisu który wymieniłem na wstępie wystawić muszę ocenę niedostateczną, ale nic nie poradzę, zasłużyli na nią w pełni. Po opublikowaniu tekstu o dramatycznym stanie wiaduktów w Wiśle przesłałem im odpowiedź PKP, której nie opublikowali, zaś teraz przegapili zarówno oddanie na złom stacyjnego neonu  jak i (nie łudźmy się) razem z nim tabliczek z piktogramami i masy innych zapewne drobiazgów, których wokół nas w takiej formie coraz mniej. A o samym remoncie dowiedzieli się... ode mnie.

 

 Mój list do jednego z redaktorów KŚC... (5 września 2015)

 

 

 ...oraz jedyna jak dotąd nań reakcja (10 września 2015)

==========

 

* - Stacje te znajdują się przed Głębcami.
** - Nazwisko słabo czytelne na pieczątce, mam nadzieję, że bezbłędnie odczytane.

----------------