Już beznadziejni?

Moja babcia zmarła osiemnaście lat temu. Jak na ironię ostatnim, co nasza rodzina robiła naprawdę wspólnie było kopanie jej grobu…

Pamiętam, że był mróz i padał śnieg. Pamiętam też minę ojca i jego brata wracających z cmentarnego biura z opuszczonymi głowami. Nie było szansy na szybki pogrzeb. „Zleceń” dużo, ludzi mało, zima w ataku, nic się nie da zrobić, chyba że…

A więc mój ojciec, jego brat, kuzyn i ja. Butelka wódki i termos z herbatą. Łomy i szpadle. I jeszcze grabarz pokazujący, co i jak. Dokopcie się tylko do starej trumny i przyjdźcie po nas. My załatwimy resztę i coś spuścimy z ceny.

To nie była ciężka praca, raczej męcząca psychicznie niż fizycznie. Traktowaliśmy ją jak spłacanie babci długu za lata, kiedy każdym z nas inaczej bo inaczej, ale jednak się opiekowała. Dla mojego taty i jego brata była mamą, dla kuzyna nierzadko nianią, a dla mnie czasem wakacyjną opiekunką. Zawsze można było dostać u niej obiad albo kawałek ciasta. Zawsze można było zapukać do jej drzwi i opowiedzieć o swoich zmartwieniach. I wielu pukało. Synowie, córki, wnuki, prawnuki. Nigdy od nikogo się nie odwróciła.

Tamtego dnia spłacaliśmy jej ten dług.

Potem pogrzeb. I dziwny wieczór, w którym smutek utraty mieszał się z radością znalezienia. Co i rusz odkrywało się w dziesiątkach obcych z pozoru osób rodzinę dalszą i bliższą, znajomych i przyjaciół z minionych lat. Dom pękał w szwach. Większa część gości została zresztą na noc drzemiąc na krzesłach i w fotelach albo pijąc wódkę do świtu. To była kulminacja. Nasza rodzina nigdy wcześniej i nigdy później nie była chyba tak wielka i tak zjednoczona.

Oni wszyscy przewijali się przez ten dom od lat. Spotykali, śpiewali przy ognisku w ogrodzie, składali sobie życzenia. Niektórzy byli tylko znajomymi „skądś” albo z jakiegoś konkretnego czasu, a inni trwali od zawsze.

Oglądam dziś zdjęcia z tamtej stypy. Połowa albo i więcej ludzi już nie żyje. Ci, którzy zostali, a także ich dzieci albo porozchodzili się po świecie albo nie utrzymują między sobą kontaktów. 

Nie spotykamy się na urodzinach, nie smażymy w lato kiełbasek, nie odwiedzamy się, ani nie pisujemy do siebie listów. Inaczej niż nasi przodkowie.

Rośnie nowe pokolenie, dla którego twarze ze zdjęcia są zupełnie obcymi, a do siebie nawzajem zamiast per ty czasem wymyka im się per pan i pani.

Tamtej nocy po jakiejś sprzeczce ciotek w drugim pokoju nie wiedzieć czemu poczułem potrzebę powiedzenia mojemu ojcu, że my, młodzi, nigdy nie będziemy się sądzić o miedzę ani spierać o cokolwiek innego, bo na zawsze pozostaniemy wobec siebie takimi jakimi jesteśmy dziś. Pamiętam wzruszenie w jego oczach, gdy to mówiłem.

Minęło osiemnaście lat.

Nie udało się. Wybacz tato.